ەكونوميكانىڭ ءوسۋ قارقىنى تۇراقتى ۇدەۋدى: قاڭتارداعى 3,8%-دان ءبىرىنشى توقسانداعى 5,6%-عا دەيىن جانە ءتورت ايدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 6% كورسەتەدى.
"ەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى" اق ماكروەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر جانە بولجاۋ ورتالىعىنىڭ اعا ساراپشىسى رامازان ەسەنگازيەۆ بۇل ءوسىم ەكونوميكانىڭ نەگىزگى سەكتورلارىنداعى تۇراقتى جانە وڭ سەرپىندى كورسەتەتىنىن اتاپ ءوتتى.
« جالپى ايتقاندا، ءجىو ءوسىمى ونەركاسىپتىك ءوندىرىستىڭ دە، قىزمەت كورسەتۋ سالاسىنىڭ دا تەڭگەرىمدى دامۋىمەن بايلانىستى، ولار سايكەسىنشە شامامەن 7,5% جانە 5,3% ءوستى. سونىمەن قاتار، ينۆەستيتسيالاردى دا ەرەكشە اتاپ وتكەن ءجون — ولاردىڭ نەگىزگى كاپيتالعا شاققانداعى كولەمى 13,7%-عا، بۇل رەتتە، وڭدەۋ ونەركاسىبىندە اسەرلى 34,3%-عا ءوستى. مۇنىڭ ءبارى بۇگىنگى تاڭدا ەكونوميكانىڭ ءوسۋ سيپاتى شىنىمەن دە ساپالى ەكەنىن كورسەتەدى»، — دەپ ءتۇسىندىردى ساراپشى.
ول سونداي-اق ونەركاسىپ سالالارى، ونىڭ ىشىندە تاۋ-كەن جانە وڭدەۋ، قۇرىلىس، ساۋدا جانە كولىك سالالارى ەكونوميكانىڭ وسۋىنە ۇلكەن ۇلەس قوساتىنىن اتاپ ءوتتى. «مىسالى، كولىك جانە قويمالاۋ 22,4%-عا، قۇرىلىس 16,2%-عا، وڭدەۋ ونەركاسىبى 7,2%-عا، تاۋ-كەن ءوندىرۋ 7,1%-عا، سونىڭ ىشىندە مۇناي ءوندىرۋ 8,8%-عا ۇلعايدى. ساۋدا-ساتتىققا كەلەتىن بولساق، كولەم شامامەن 7%-عا ءوستى»، — دەپ مالىمدەدى رامازان ەسەنگازيەۆ.
ستاتيستيكا دەرەكتەرى ونەركاسىپتىك ءوندىرىستىڭ وسى وڭ ديناميكاسىن راستايدى. ءونىمنىڭ جالپى ءونىمى 6,6%-عا ءوستى، بۇل رەتتە، ماشينا جاساۋ 11,2%، تاماق ونىمدەرىن ءوندىرۋ 12%، مۇناي وڭدەۋ 13,7%، حيميا ونەركاسىبى 11,2%، مەتالل بۇيىمدارىن ءوندىرۋ 21,6%، قۇرىلىس ماتەريالدارىن ءوندىرۋ 12,9% قوستى. سونداي-اق كومىر ءوندىرۋدىڭ 11,2%-عا ءوسۋى بايقالدى. قۇرىلىس جۇمىستارىنىڭ كولەمى 16,2%-عا ۇلعايدى.
ول تاماق ونىمدەرىن ءوندىرۋدىڭ، ماشينا جاساۋدىڭ، جابدىقتاردى جوندەۋ مەن ورناتۋدىڭ ءوسۋى ارقىلى قامتاماسىز ەتىلەتىن وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ دامۋىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى.
«مۇندا وڭ ديناميكا ىشكى جانە سىرتقى سۇرانىستىڭ وسۋىنە، تاۋ-كەن كومپانيالارى تاراپىنان شيكىزاتتىڭ تۇراقتى جەتكىزىلۋىنە، سونداي-اق قۇرىلىس ماتەريالدارى مەن كومپونەنتتەرىنىڭ ەداۋىر كولەمىن قاجەت ەتەتىن كوپتەگەن ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا بايلانىستى بولۋى مۇمكىن»، - دەپ ءتۇسىندىردى رامازان ەسەنگازيەۆ.
سونىمەن قاتار، 2025 جىلعى قاڭتار–ساۋىردە قازاقستاندا شامامەن 4,9 ملن شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىنىڭ كورسەتكىشىنەن 6,8%-عا ارتىق. سونداي-اق، كولىك قىزمەتتەرىنىڭ كولەمى 22,4%-عا ەداۋىر ءوستى، بۇعان، ەڭ الدىمەن، تەمىرجول جانە قۇبىر كولىگىمەن جۇك تاسىمالىنىڭ ءوسۋى ىقپال ەتتى.
ينۆەستيتسيالىق بەلسەندىلىكتىڭ ءوسۋى - ەكونوميكانى قولداۋدىڭ تاعى ءبىر ماڭىزدى فاكتورى. 2025 جىلدىڭ العاشقى ءتورت ايىندا نەگىزگى كاپيتالعا سالىنعان ينۆەستيتسيالاردىڭ ناقتى كولەمى، 2024 جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا، 13,7%-عا ءوستى.
ول ينۆەستيتسيالىق بەلسەندىلىكتىڭ نەگىزگى درايۆەرلەرى — "جايلى مەكتەپ" ۇلتتىق جوباسى جانە "ينۆەستيتسيا ورنىنا تاريف" مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى. «وسى باستامالار اياسىندا بۇكىل ەل بويىنشا جاڭا مەكتەپتەر سالىنىپ، جۇمىس ىستەپ تۇرعان مەكتەپتەر جوندەلۋدە، سونداي-اق كوممۋنالدىق ينفراقۇرىلىم جاڭعىرتىلادى. بۇدان باسقا، ينۆەستيتسيالارعا كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ جونىندەگى جوبالار — تەمىرجول وبەكتىلەرىن سالۋ، رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار اۆتوموبيل جولدارىن رەكونسترۋكتسيالاۋ جانە باسقا دا ءىرى جوبالار قوسىمشا قولداۋ كورسەتەدى»، — دەپ مالىمدەدى رامازان ەسەنگازيەۆ.
«ينۆەستيتسيالىق جوبالاردىڭ ەلەۋلى سانى وڭدەۋ ونەركاسىبىندە-مەتاللۋرگيا، مۇناي وڭدەۋ، گاز وڭدەۋ، حيميا ونەركاسىبى جانە ماشينا جاساۋدا دا ىسكە اسىرىلادى»، — دەپ قورىتىندىلادى ساراپشى.
