مەملەكەت باسشىسى تانىمال دەمالىس ورىندارىندا سەرۆيس ساپاسىنىڭ تومەندىگىنە، ينفراقۇرىلىمداردىڭ دايىندىعىنىڭ ناشارلىعىنا جانە سانيتارلىق پروبلەمالارعا جول بەرمەۋدى ەرەكشە اتاپ ءوتتى.

پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆتىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋ ءۇشىن پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى ەرمەك كوشەرباەۆ تۋريستىك باسىم باعىتتاردىڭ جاي-كۇيىن باعالاۋ ءۇشىن وڭىرلەرگە جۇمىس ساپارلارىن باستادى. ءبىرىنشى نىسان قوناەۆ قالاسىنداعى قاپشاعاي سۋ قويماسىنىڭ جاعالاۋى بولدى.

قاپشاعاي سۋ قويماسى — ىشكى ءتۋريزمنىڭ ەڭ كوپ ادام جينالاتىن باعىتتارىنىڭ ءبىرى. 2025 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا ونىڭ جاعالاۋىنا 860 مىڭنان استام ادام كەلدى. وڭىردە 140 تۋريستىك نىسان، ونىڭ ىشىندە 8 كوممۋنالدىق جاعاجاي بار.

ساپار بارىسىندا ەرمەك كوشەرباەۆ قوناقتاردى ورنالاستىرۋ وبەكتىلەرىنىڭ، جاعاجاي جانە جول ينفراقۇرىلىمىنىڭ جاي-كۇيىمەن، اۋماقتى سانيتارلىق كۇتىپ ۇستاۋمەن، قوعامدىق ءتارتىپتى قامتاماسىز ەتۋ جانە شۇعىل قىزمەتتەردىڭ دايىندىعىمەن تانىستى. ۆيتسە-پرەمەر ايماق اكىمدىگىنە بيىلعى كۇزگە دەيىن سولتۇستىك جاعاجايعا باراتىن جولدىڭ جۇمىستارىن اياقتاۋدى تاپسىردى.

بيزنەس وكىلدەرى مەن ءوڭىر تۇرعىندارى تۋريستىك ايماقتىڭ پروبلەمالىق ماسەلەلەرىن ايتتى. ينفراقۇرىلىمدىق شەكتەۋلەرگە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. ماسەلەن، كاسىپكەرلەر قوسالقى ەلەكتر ستانسالارىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگىن، ورتالىقتاندىرىلعان كارىز جۇيەسىنىڭ جوقتىعىن جانە ينجەنەرلىك جەلىلەردىڭ شامادان تىس جۇكتەمەمەن جۇمىس ىستەپ تۇرعانىن اتاپ ءوتتى. قانشاما ينۆەستيتسيا سالىنىپ جاتقانىنا قاراماستان، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار تاراپىنان جۇيەلى شەشىم بولماسا تۋريستىك ايماقتىڭ تۇراقتى دامۋى مۇمكىن ەمەس. ماسەلەن، جاعاجايلاردا 280 دارەتحانا بار، ولاردىڭ سانيتارلىق-گيگيەنالىق قىزمەتى ۇنەمى باقىلاۋدى جانە ناقتى ۇيلەستىرۋدى قاجەت ەتەدى.

باسىمدىقتاردىڭ قاتارىندا قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ جانە توتەنشە جاعدايلارعا دايىندىق قاراستىرىلىپ وتىر. پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگىنە جاعاجايلارداعى بارلىق قۇتقارۋ كابينالارىن تالاپتارعا ساي ەتۋدى جانە پروفيلاكتيكالىق جۇمىستاردى كۇشەيتۋدى تاپسىردى. سونداي-اق جۇمىس ساپارى اياسىندا ينجەنەرلىك جۇيەلەر مەن سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق قىزمەتتەردىڭ دەمالۋشىلاردىڭ جاپپاي اعىنىنا دايىندىعى، اسىرەسە 15 مىڭ ادامعا دەيىن قاتىساتىن ءىس-شارالاردى وتكىزۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى.

ساپار بارىسىندا تۋريستىك اۋماقتاردى ايماقتارعا ءبولۋ بويىنشا پيلوتتىق جوبا ۇسىنىلدى. اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي جۇيە جاعالاۋدى فۋنكتسيونالدى ايماقتارعا، ياعني رەكرەاتسيالىق، تابيعاتتى قورعاۋ، ينفراقۇرىلىمدىق جانە وزگە دە ۋچاسكەلەرگە ءبولۋدى قاراستىرادى. بۇل اۋماقتىڭ دامۋىن تيىمدىرەك باسقارۋعا، ەكولوگيالىق تەپە-تەڭدىكتى ساقتاۋعا جانە دەمالۋشىلار مەن ينۆەستورلار ءۇشىن جايلىلىقتى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

سونىمەن قاتار باعا تاقىرىبى دا كوتەرىلدى. بارلىق جاعداي جاسالىپ جاتقانىنا قاراماستان، بىرقاتار نىساندارداعى قىزمەتتەردىڭ قۇنى جوعارى بولىپ وتىر. سول سەبەپتى باعانىڭ ءوسۋ سەبەپتەرىنە، اسىرەسە كوممۋنالدىق جاعاجايلاردىڭ باعاسىنا تالداۋ جۇرگىزۋ تاپسىرىلدى، ول جەرلەردەگى قىزمەتتەر حالىق ءۇشىن بارىنشا قولجەتىمدى بولۋى ءتيىس.

ەكولوگيالىق ماسەلەلەر دە ءسوز بولدى. ماسەلەن، بالقاش كولىندەگى سۋدىڭ دەڭگەيى تۇراقتى بولسا، الاكولدە ول جاعالاۋدان الىستاپ نەمەسە جاقىنداپ ءجيى وزگەرەدى. بۇل جاعالاۋ سىزىعىنىڭ اۋىتقۋىنا جانە ينفراقۇرىلىمداردىڭ ورىن الماستىرۋعا ءماجبۇر ەتەدى. ەرمەك كوشەرباەۆ جاڭا وبەكتىلەردى سالۋ كەزىندە تابيعي فاكتورلاردى ەسەپكە الىپ، عىلىمي جانە ينجەنەرلىك سۇيەمەلدەۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.

«كوممۋنالدىق جاعاجايلار تازالىق پەن قىزمەت كورسەتۋ ساپاسى بويىنشا ستاندارتتاردى ۇستانۋى كەرەك. جايما بازار، «كولەڭكەدە» جۇمىس ىستەۋگە جول بەرۋگە بولمايدى. تۇبىرتەكتەر، تەرمينالدار، سالىقتىق تىركەۋ بولۋى كەرەك. ادامداردى بالا كەزىنەن باستاپ ءتارتىپ پەن زاڭعا ۇيرەتۋ قاجەت. بيلىك تاراپىنان اعىمداعى ماسەلەلەردى جويۋ عانا ەمەس، جۇيەلى تۇردە ءتارتىپ ورناتۋ جانە ازاماتتاردىڭ كۇتكەنىنە ساي جاعداي جاساۋ ماڭىزدى. تۋريزم – بۇل ەلدىڭ بەت-بەينەسى. الاكول، قاپشاعاي، بالقاش سياقتى تابيعي ايماقتاردى سالۋ كەزىندە جاعالاۋ سىزىعىنىڭ وزگەرگىشتىگىن ەسكەرۋ، كۇزەت ايماقتارىن سالۋ، حالىقپەن ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ قاجەت. مۇنىڭ بارلىعىنا جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار جاۋاپتى»، — دەپ اتاپ ءوتتى ۆيتسە-پرەمەر.

جۇمىس ساپارى جالعاسۋدا. بارلىق تۋريستىك نىسانداردى ارالاۋ اياقتالعاننان كەيىن ءوڭىر اكىمدەرىنىڭ جانە ۋاكىلەتتى مەملەكەتتىك ورگان باسشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن كەڭەيتىلگەن جيىن وتەدى. وندا انىقتالعان كەمشىلىكتەردى جويۋ بارىسىنا باعا بەرىلەدى جانە ودان ارعى شارالار ايقىندالادى.

ۇكىمەتتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى