ستامبۇل سىرلارى

حانزادا ارالدارى ءوز اتاۋىن حانزادا سەكىلدى اۋلەت مۇشەلەرى وسىندا جەر اۋدارىلعان سوناۋ شىعىس ريم داۋىرىنەن باستاۋ العان. بۇگىنگى تاڭدا بۇل مەكەن ادەمى لاندشافتتارى مەن ساۋلەت عاجايىپتارى بار تاماشا دەمالىس ورنىنا اينالدى. مىسالى، قازىرگى قالاداعى سۇيكىمدى سارايلار مەن تاڭعاجايىپ شىركەۋلەر، كوپ مادەنيەتتى قوعامنىڭ كورىنىسىن اشىپ بەرەدى. سونىمەن قاتار، مۋنيتسيپاليتەتتىڭ قوزعالىسسىز كوشەلەردەگى جالعىز ەلەكتر كولىكتەرى ولاردىڭ جەرگىلىكتى تۇرعىندار مەن تۋريستەر ءۇشىن تارتىمدىلىعىن ارتتىرادى. ارحيپەلاگقا توعىز ادەمى ارال كىرەدى. دەگەنمەن، بۇيۇكادا، حەيبەليادا، بۋرگازادا جانە كىنالياعى كەلۋشىلەردىڭ سانى وتە كوپ. ارالدارعا ساياحات بوسفوردىڭ تاڭعاجايىپ كورىنىستەرىن تاماشالايتىن قالانىڭ ەكى جاعىنداعى جايباراقات پاروممەن ءجۇرۋ سەرۋەنىمەن باستالادى. سودان كەيىن ءمارمار تەڭىزىنىڭ ورتاسىندا وسى جاسىرىن جۇماقتاردى زەرتتەۋىڭىز سۇيكىمدى كوشەلەردى سەرۋەندەۋ نەمەسە ۆەلوسيپەدتى جالعا الۋمەن جالعاسادى. اسەم ۇيلەردى، ساۋلەت عاجايىپتارىن، تاڭعاجايىپ جاسىل جەلەكتەر مەن تەڭىز كورىنىستەرىن تاماشالاۋ جانىڭىزعا تىنىشتىڭ ۇيالاتسا، جاعالاۋ بويىنداعى مەيرامحانالاردا راكى نەمەسە ايماقتىق شاراپتارمەن بىرگە ماۋسىمدىق جاڭا بالىق پەن مەزە (تىسكە باسار) سياقتى جەرگىلىكتى تۇرىك تاعامدارىنان ءدام تاتۋ تابيعاتتىڭ سۇلۋلىعىنان ءلاززات الۋعا سەبەپشى بولادى.

ارحيپەلاگتاعى الىپ ارال

تۇرىك تىلىنەن اۋدارعاندا «ۇلكەن ارال» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەتىن بۇيۇكادا — حانزادا ارالدارىنىڭ ەڭ ۇلكەنى. بۇيۇكادا ستامبۋلعا وتە جاقىن بولعانىمەن، ارالداعى اتموسفەرا مۇلدەم باسقا. پارومنان تۇسكەندە ءسىزدى ايگىلى ساعات مۇناراسى قارسى الادى. ۆەلوسيپەد جالداپ، بۋگەنۆيللدەر مەن سۇيكىمدى سارايلاردىڭ يىسىمەن تولتىرىلعان كوشەلەردە ءجۇرۋ دە كەرەمەت. مۇندا كەلگەن تۋريستەر بۇيۇكادانىڭ ەڭ بيىك توبەسىندەگى يۋچەتەپەدەگى ايا يورگي شىركەۋىنە مىندەتتى تۇردە سوعۋعا ءتيىس. سەبەبى، وندا كۇننىڭ ەڭ جاقسى باتۋى ءۇشىن تىك ەڭىسكە كوتەرىلەدى. ارالداعى باسقا كورنەكتى ورىندارعا حانزادا ارالىنىڭ مۇراجايى، تۇرىك جازۋشىسى رەشات نۋري گۇنتەكيننىڭ رەزيدەنتسياسى جانە ارالدىڭ ءورت ءسوندىرۋ مۇناراسى رەتىندە قىزمەت ەتەتىن اداكۋلە بار. سونىمەن قاتار، سوڭعى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنان كەيىن كوپتەگەن تاريحي عيماراتتار بۇيۇكادادا ءارتۇرلى قىزىقتى ءىس-شارالار وتكىزەتىن مادەني جانە ونەر الاڭىنا اينالدى.

جاسىل الەم

ستامبۇلداعى ەكىنشى ەڭ ۇلكەن جانە جاسىل ارال — حەيبەليادا ءوزىنىڭ سومكە ءتارىزدى كورىنىسىمەن كوز سۇرىندىرەدى. ارال ستامبۇلدا بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىمدە ءومىر سۇرەتىن ءارتۇرلى قاۋىمداستىقتىڭ ەڭ جاقسى ۇلگىلەرىنىڭ بىرىنە اينالعالى قاشان. وسىلايشا، ايا يورگي جارتاس موناستىر، بەيت ياكوۆ سيناگوگاسى جانە ايا نيكولا شىركەۋى ارالداعى مىندەتتى تۇردە كورۋگە بولاتىن عيماراتتار. ىستامبۇل تۇرعىندارى ءۇشىن گەيبەليادا ۇزاق ۋاقىت بويى الىپ اعاشتاردىڭ كولەڭكەسىندە وتىرۋعا، دوستارىمەن تاريحي مەيحاناعا (جەرگىلىكتى تاۆەرناعا) جينالۋعا، ەجەلگى مازىرمەن جاسالعان سيرەك كەزدەسەتىن بالىق تاعامدارىنان ءدام تاتۋعا جانە كەرەمەت ۇيلەردى تاماشالاۋعا جول اشادى. جاسىل الەم ىشىندەگى ەرتەگى ارالدىڭ بالمۇزداعى دا بالداي ءتاتتى. ساعىنىش پەن تىنىشتىق سەزىمىنەن بولەك، حەيبەليادانىڭ تابيعي سۇلۋلىعى وتە تارتىمدى. ارالدىڭ تابيعاتىن زەرتتەيتىن ەڭ جاقسى ورىن، ءسوزسىز، دەگيرمەنبۋرنۋ تابيعي ساياباعى دەسەك، قاتەلەسپەس ەدىك.

ارحيپەلاگتىڭ تىنىش ءوازيسى

حانزادا ارالدارىنىڭ بۋرگازادا كولەمى جاعىنان ءۇشىنشى ورىن الادى ءارى ارحيپەلاگتاعى ەڭ تىنىش مەكەن. ارال كەلۋشىلەردى اسەرلى سارايلارىمەن، موناستىرلارىمەن جانە كوركەم سۇلۋلىعىمەن قارسى الادى. باسقا ارالداردان ايىرماشىلىعى، بۋرگازادا ءبىر عانا توبە بار. بايراك تەپە جانە وسى توبەدەگى حريستوس موناستىرىنىڭ قيراندىلارى ارالداعى العاشقى ايالداماڭىز بولۋى كەرەك. ودان كەيىن تۇرىك ادەبيەتىنىڭ ەڭ ماڭىزدى تۇلعالارىنىڭ ءبىرى سايت فايك اباسيانيكتىڭ مۇراجايعا اينالعان ۇيىنە تابان تىرەيسىز. ارالداعى باسقا ماڭىزدى عيماراتتار — ايا ياني شىركەۋى جانە ايا يورگي گاريبي ءموناستىرى.

كىناليادا – قىزىلمەن كومكەرىلگەن كوز تارتار ارال

ستامبۇلعا ەڭ جاقىن كىناليادا ارالى دەمالىس ءۇشىن تاپتىرماس تاماشا مەكەن. ارال ءوز اتاۋىن، تۇرىك تىلىندەگى قىناعا سىلتەمە، قىزىل توپىراقتان الادى. ءسىز سۋرب گريگور لۋساۆوريچ شىركەۋى سياقتى كورىكتى جەرلەرگە بارۋ ارقىلى ارالدى وڭاي زەرتتەي الاسىز، ويتكەنى ول ەڭ الىس نۇكتەدەن دە جارتى ساعاتتى الادى. دەگەنمەن، ارالدىڭ سۇيكىمدىلىگى ونىڭ كىشكەنتاي بولشەكتەرىندە جاتىر — قىزىقتى كىتاپ دۇكەندەرى، جايلى كافەلەر جانە كۇن باتقاندا سەرۋەندەيتىن عاجايىپ جەر. ارالدىڭ بىرەگەي ءدامدى تاعامدارىن تاڭداۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى پاتيسەرلەرگە بارۋ مۇمكىندىگىن جىبەرىپ الماڭىز نەمەسە كادەسىيلار ساتاتىن شاعىن قولونەر دۇكەندەرىن تابۋ دا قيىن ەمەس.