ەلدەگى ونەركاسىپتىك كاسىپورىندارداعى قاۋىپسىزدىك جاعدايى سىن كوتەرمەيدى. سوندىقتان بۇل سۇراقتار بۇگىندە كۇن تارتىبىنە شىعىپ وتىر. «ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قوعامدىق قورى كەنشىلەردى، ماشينيستەردى، قۇتقارۋشىلاردى جانە سالا ماماندارىنىڭ باسىن قوسقان جيىندا «كاسىپورىنداردا ءولىم-ءجىتىم وقيعالارىنا توقتاۋ جوق. پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ قاۋىپسىزدىكتىڭ باسىمدىعىنا نازار اۋدارعانى كەزدەيسوق ەمەس. 7- اقپاندا ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا ول كاسىپورىنداردى جاڭعىرتۋ جانە ەڭبەك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ قاجەتتىلىگى تۋرالى ايتتى. مەملەكەت باسشىسى شاحتالاردى قالپىنا كەلتىرۋدى، ونەركاسىپتىك قاۋىپسىزدىكتى كۇشەيتۋدى تاپسىردى. بۇل جۇمىسشىلار ءۇشىن، مەن ءۇشىن وتە ماڭىزدى جانە ءبىز پرەزيدەنتتىڭ بۇل باعىتتاعى ساياساتىن قولدايمىز»، – دەپ اتاپ ءوتتى مودەراتور. قوعامدىق قوردى قۇرۋعا كۇش سالعان بەلسەندىلەر قاۋىپسىز ءوندىرىس ماسەلەسىن كوتەرۋ ارقىلى جۇمىسشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋدى جۇيەلەۋگە بولادى دەگەن پىكىردە.
جيىنعا قاتىسقان «قورعاۋ» كومىر وندىرۋشىلەر كاسىپوداعىنىڭ باس تەحنيكالىق ينسپەكتورى اندرەي لۋكين: «شاحتاداعى ەكى ءىرى اپاتتىڭ ورىن العانى نەنى كورسەتتى؟ بۇل كوستەنكو شاحتاسى جانە قازاقستان شاحتاسى. ءتىپتى لەنين شاحتاسى، اباي شاحتاسى، وندا ءبىز 3 جىل بويى 4 اۋىر توپتىق جاعدايعا تاپ بولدىق. بۇل – قاراپايىم قاۋىپسىزدىك تالاپتارىنىڭ ورىندالماۋى. كونۆەيەرلەردى تازارتۋ، تاۋ-كەن قازبالارىن قورعاسىنمەن سىرلاۋ، شاڭسىزداندىرۋ جاسالمايدى. ارنايى ءبىلىم مەن داعدىلاردى قاجەت ەتپەيتىن، بىراق ونىمەن اينالىساتىن ادامنىڭ بولماۋى كوپ ولىمگە اكەپ سوقتىردى» دەپ اتاپ ءوتتى.
دوڭگەلەك ۇستەل جۇمىسىنا قر ەحاقم ەڭبەكتى قورعاۋ جونىندەگى رەسپۋبليكالىق عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ باس ديرەكتورىنىڭ م.ا. ءالىمجان بەكماعامبەتوۆ، قر كاسىپوداقتار فەدەراتسياسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى نۇرلان وتەشەۆ، «قازۋگلەپروف» قر كومىر وندىرۋشىلەرى سالالىق كاسىپوداعىنىڭ توراعاسى مارات ميرگايازوۆ، «قورعاۋ» كومىر وندىرۋشىلەر كاسىپوداعىنىڭ باس تەحنيكالىق ينسپەكتورى اندرەي لۋكين، ورتكە قارسى جانە اپاتتىق-قۇتقارۋ قىزمەتتەرى قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى مارات حاسەنوۆ، «باتىر كومىر» جەرگىلىكتى كاسىپوداعىنىڭ توراعاسى سەرگەي ميحايليۋك، ەڭبەك قاۋىپسىزدىگى جانە تەحنيكاسى بويىنشا كونسالتينگ سالاسىنداعى ساراپشى الەكساندر سپيرين، سونداي-اق كاسىپورىنداردىڭ جۇمىس ىستەپ جاتقان قىزمەتكەرلەرى جانە بەدەلدى كەنشىلەر قوزعالىسىنىڭ ارداگەرلەرى قاتىستى. ولاردىڭ بارلىعى ءوز ۇستانىمدارىن ءبىلدىردى، جينالىپ قالعان پروبلەمالار تۋرالى اشىق پىكىر ءبىلدىردى.
«قازاقمىس» كورپوراتسياسىنىڭ تاۋ-كەن جۇمىسشىسى، قوعامدىق قوردىڭ ۇلىتاۋ وڭىرىندەگى بەلسەندىسى ءشامشى حامزە «ءبىز جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ وكىلدەرىن، اتاپ ايتقاندا، كاسىپورىن يەلەرىنىڭ مۇددەلەرىن بىلدىرەتىن تاۋ – كەن كاسىپورىندارىنىڭ قاۋىمداستىعىن شاقىردىق. ءبىز ءوندىرۋشى كاسىپورىندارداعى، ونىڭ ىشىندە تاۋ-كەن كاسىپورىندارىنداعى ەڭبەكتى قورعاۋ ماسەلەلەرى، ەڭ الدىمەن، مەنشىك يەلەرىنىڭ ساياساتىنا جانە ءوندىرىس مەنەدجمەنتىنە بايلانىستى ەكەندىگىنە سۇيەنەمىز. ولارعا قاۋىپسىزدىك تەحنيكاسى شىعىندارىنىڭ اشىق جاريالانۋى، ەسكىرگەن جابدىقتار، زاماناۋي قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرىنە، جۇمىسشىلاردى وقىتۋ مەن قايتا دايارلاۋعا كەتەتىن شىعىندارعا قاتىستى كوپتەگەن سۇراق بار. وكىنىشكە قاراي، رادوستوۆەتس مىرزانىڭ تاۋ-كەن كاسىپورىندارىنىڭ قاۋىمداستىعى ءۇنسىز قالدى. بىراق بۇل دا ناتيجە، ويتكەنى وليگارحتاردىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋ ولاردىڭ ناقتى ماقساتىن كورسەتەدى. قاتىسۋشىلاردىڭ ۇسىنىستارى جانە سويلەگەن سوزدەرىمەن تانىسقاننان كەيىن، ولار وزدەرىنىڭ ەڭبەك ۇجىمدارىنىڭ ءاربىر قىزمەتكەرىنىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن ديالوگقا بارادى دەپ ۇمىتتەنەمىز».
جالپى، دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىسۋشىلار قاۋىپسىزدىك تەحنيكاسى سالاسىنداعى ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردى تالقىلادى: تەحنيكالىق جانە گەولوگيالىق شىندىقتىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى جاڭا وندىرىستىك سىن-قاتەرلەر، عىلىمي ينستيتۋتتار پوزيتسيالارىنىڭ السىرەۋى، جاس مامانداردى وقىتۋدا ۇرپاقتار ساباقتاستىعىنىڭ بولماۋى. بۇدان بولەك، قازاقستاندا 2030 – جىلعا دەيىن قابىلدانعان قاۋىپسىز ەڭبەك تۇجىرىمداماسى تۋرالى جان-جاقتى اڭگىمە قوزعالدى.
