جىمقىرۋ تاۋەكەلدەرىن بارىنشا ازايتۋ ماقساتىندا بارلىق وڭىرلەردە بىرىڭعاي بۋحگالتەرلىك ەسەپ جۇيەسى ەنگىزىلدى، بۇل جوعارى جالاقى مەن «جوق جانداردى» ەسەپتەي وتىرىپ، الاياقتىقتى ۋاقتىلى توقتاتۋعا، جالعان دەرەكتەردىڭ ەنگىزىلۋىنە توسقاۋىل قويۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قازىر اكىمدىكتەر اي سايىن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ بۋحگالتەرلىك ەسەپ جۇيەلەرىن قازىناشىلىق ەسەپتەرىمەن اۆتوماتتى تۇردە سالىستىرىپ وتىرادى. كەز كەلگەن سايكەسسىزدىكتەر ەكى رەت تەكسەرىلەدى. سونىمەن قاتار، ىشكى مەملەكەتتىك اۋديت كوميتەتى جانە ونىڭ اۋماقتىق دەپارتامەنتتەرى اعىمداعى جىلدىڭ تامىز ايىنان باستاپ جالاقىنى نەگىزسىز اۋدارۋ تۇرعىسىنان تولەمدەردى كامەرالدىق باقىلاۋدى جۇزەگە اسىرادى. بارلىق كۇدىكتى وپەراتسيالار سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەتكە، ءبىلىم باسقارماسىنا جانە اۋدارىم جاساعان ۇيىمنىڭ وزىنە تالداۋ جاساۋ ءۇشىن تۇسەدى.

بۇل بارلىق كۇدىكتى وپەراتسيالاردى باقىلاۋعا جانە قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردى انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

2023 جىلدىڭ باسىنان باستاپ وسى سالادا بارلىعى 297 قىلمىستىق ءىس جۇرگىزىلدى. قىلمىس جاساۋدا 406 ادام اشكەرەلەنىپ، ونىڭ ىشىندە 196 ادام ءتۇرلى جازالاۋ شارالارىنا سوتتالدى. ماسەلەن، سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەتتىڭ تۇركىستان وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتى شاردارا اۋدانى ءبىلىم ءبولىمىنىڭ لاۋازىمدى تۇلعالارىنا قاتىستى سوتقا دەيىنگى تەرگەۋدى اياقتادى.

12 قاتىسۋشىدان تۇراتىن تۇراقتى ۇيىمداسقان توپ، ونىڭ ىشىندە ءبولىم باسشىلارى مەن ولاردىڭ باعىنىستى بۋحگالتەرلەرى ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا ناقتى جۇمىس ىستەمەگەن جەكە تۇلعالارعا، سونداي-اق وزدەرىنىڭ جەكە شوتتارىنا جالاقىنى زاڭسىز اۋدارۋ جولىمەن 2020-2023 جىلدار كەزەڭىندە بيۋدجەت قاراجاتىن جىمقىردى دەپ كۇدىكتەنەدى.

قىلمىستىق ارەكەتتەرمەن مەملەكەتكە 3,7 ملرد تەڭگە كولەمىندە زالال كەلتىرىلدى.

قابىلدانعان شارالارمەن جالپى سوماسى 639,8 ملن تەڭگەگە زالال وتەلدى جانە مۇلىككە تىيىم سالىندى.

قازىرگى ۋاقىتتا قىلمىستىق ءىس سوتقا دەيىنگى تەرگەۋدىڭ اياقتالۋى تۋرالى ەسەپپەن پروكۋراتۋراعا جىبەرىلدى.

قىلمىستىق-پروتسەستىك كودەكستىڭ 201-بابىنا سايكەس وزگە اقپارات جاريا ەتۋگە جاتپايدى.

كونستيتۋتسيانىڭ 77-بابى 3-تارماعىنىڭ 1-تارماقشاسىنا جانە قىلمىستىق-پروتسەستىك كودەكستىڭ 19-بابى 1-بولىگىنە سايكەس، قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىق جاساۋداعى كىناسى سوتتىڭ زاڭدى كۇشىنە ەنگەن ۇكىمىمەن بەلگىلەنگەنگە دەيىن ءاربىر ادام كىناسىز دەپ ەسەپتەلەدى.