Jaŋa tehnologiia fermerlerge önımnıŋ kölemın boljauǧa, tyŋaitqyştar men gerbisidterdı ünemdeuge jäne tūtastai alǧanda dälme-däl egınşılıkke köşu arqyly agrotehnologiialardyŋ tiımdılıgın arttyruǧa mümkındık beredı.
Äzırleuşıler atap ötkendei, sputnikterdıŋ joǧary ajyratymdylyq qabıletıne qaramastan, olar būlttar arqyly «köruge» qabıletsız nemese är ösımdıktı jeke-jeke «köre» almaidy. Sondai-aq drondar bükıl egıs alqabyn tolyq qamti almasa da, egıstıktıŋ jai-küiı turaly egjei-tegjeilı mälımetter aluǧa, jeke ösımdıkterdıŋ küiın baǧalauǧa qabılettı. Osy ekı aqparat közın bırıktıru arqyly naqty uaqyt rejimınde auyl şaruaşylyǧy jerlerınıŋ jaǧdaiyn baqylauǧa ǧana emes, sonymen qatar egıstıktıŋ belgılı bır jerınde tuyndaǧan mäselege jyldam äreket etuge mümkındık beredı.
"Aldymen sputnik bızge egıstıktıŋ jalpy suretın körsetedı – NDVI vegetasiialyq indeksınıŋ kömegımen jasandy intellekt egıs dalasynda qai jerde qiyndyq tuyndauy mümkın ekenın baǧalaidy», – deidı joba jetekşısı Ravil Mūhamediev. – Sodan keiın jüie sol jerge drondardy jıberudı josparlaidy, drondar sol jerge jetkennen keiın jaǧdaidy anyqtap, qandai qiyndyq bar ekenın egjei-tegjeilı körsetedı – ösımdıktıŋ auruyn, ylǧaldyŋ jetkılıksızdıgın, ziiankesterdıŋ äreketı nemese egıstıŋ sapasyzdyǧy. Osylaişa mäselenı anyqtap qana qoimai, oǧan ne ısteu kerektıgın de däl tüsınuge bolady".
Jüie, äsırese, däl egınşılıktıŋ tehnologiialaryn engızu üşın erekşe qūndy, onyŋ kömegımen tyŋaitqyştar men himikattar dūrys oryndarda, dūrys mölşerde qataŋ türde qoldanylady. Būl kırıstı arttyryp qana qoimai, sonymen qatar şyǧyndardy da aitarlyqtai azaituǧa mümkındık beredı. Aldyn ala boljam boiynşa, orta şaruaşylyq qojaiyndary osylaişa tek tyŋaitqyştardan ǧana jylyna 30 million teŋgege deiın ünemdei alady. Al keibır jaǧdailarda önım kölemı 25-50%-ǧa deiın artady.
Jüienı ıske qosudyŋ alǧaşqy pilottyq kezeŋı 2025 jylǧy vegetasiialyq merzımge josparlanyp otyr. Synaq «Ösımdık şaruaşylyǧyndaǧy agrotehnikalyq şaralarǧa monitoring qūraldary men jasandy intellekt ädısterı negızınde qoldau körsetu jüiesı» (Agroscope) ǧylymi jobasy aiasynda Qaskeleŋ maŋyndaǧy Ösımdık jäne egınşılık şaruaşylyǧy institutynyŋ egıstık alqaptarynda, sondai-aq Öskemen men elımızdıŋ soltüstık öŋırlerınde ötedı. Būl tehnologiiaǧa keibır agroholdingter qazırdıŋ özınde ülken qyzyǧuşylyq tanytyp otyr.
"Dälme-däl egınşılıktıŋ bolaşaǧy zor ekenıne senımdımız. Tehnologiialar «egıstıkte jai jürıp ötuge» ǧana emes, ärbır ösımdıktı közbe-köz köruge de mümkındık beredı. Būl degenımız az şyǧyndalyp, köp önım jinai bıludı jäne auyl şaruaşylyǧy salasynyŋ tūraqty damuyn bıldıredı", – dep atap öttı Ravil İlgizovich.
«Agroscope» äzırlemesı klimattyŋ özgeruı men auyl şaruaşylyǧy ekonomikasynyŋ tūraqsyz damuy jaǧdaiynda Qazaqstan fermerlerı üşın jaŋa mümkındıkter aşady. Būl jüie tek ırı holdingterge ǧana emes, sonymen qatar şaǧyn jäne şalǧaidaǧy orta şarua qojalyqtaryna da baǧyttalǧan – bolaşaqta būl tehnologiiaǧa qol jetkızu üşın, qymbat jabdyqty satyp almai-aq, ony jalǧa beru formatyn damytu josparlanǧan.
Ǧylym jäne joǧary bılım ministrlıgı
