Memleket basşysy märtebelı meimandarǧa ıltipat bıldırıp, bügıngı jiynnyŋ män-maŋyzy erekşe ekenın aitty.
- Parlamenttık Assambleia - öte maŋyzdy saiasi qūrylym. Qazaqstan būl Ūiymdy barynşa qoldaidy. Men özım on jyl boiy Senat Töraǧasy retınde jūmys ıstedım, parlamentaralyq bailanystarǧa belsendı türde qatystym. Jalpy, Parlamenttıŋ jūmysyn jaqsy bılemın, tüsınemın. Qazır Parlamenttık Assambleia aiasyndaǧy bırlesken küş-jıgerımızdıŋ arqasynda türkı yntymaqtastyǧy jyldan jylǧa nyǧaiyp kele jatyr. Būl – öte jaqsy üderıs, sebebı tūtas türkı jūrtynyŋ halyqaralyq bedelı men yqpaly da arta tüsude. Eŋ bastysy, elderımızdıŋ arasynda özara jaqyndasuǧa degen talpynys bar. Qazaqstan aldaǧy uaqytta da tübı bır türkı halyqtarynyŋ jan-jaqty yntymaqtastyǧyn damyta beruge müddelı, - dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Prezident elımız Parlamenttık assambleia ūsynǧan tyŋ bastamalardy qoldaitynyn aityp, türkı yqpaldastyǧyna üles qosa beruge daiyn ekenın mälımdedı.
– Qazaqstan – Türkı memleketterı ūiymynyŋ negızın qalauşylardyŋ bırı. Būl qūrylym elderımızdıŋ ekonomikalyq jäne mädeni-gumanitarlyq damuyna erekşe yqpal etedı dep senemız. Onyŋ äleuetın halyqtarymyzdyŋ ortaq maqsatyna paidalanǧan jön dep sanaimyz. Byltyr Qazaqstan Türkı memleketterı ūiymyna töraǧalyq ettı. «TURKTIME» ūranymen bız bırqatar maŋyzdy jobany jüzege asyrdyq. Türkı yqpaldastyǧyn tereŋdetuge serpın beretın 100-ge juyq ıs-şara ūiymdastyrdyq. Astanada V Düniejüzılık köşpendıler oiyndary öttı. Bairaqty bäseke Ūly dala örkenietın jer-jahanǧa tanytty. Türkı älıpbiınıŋ ortaq nūsqasy bekıtıldı. Mūny tarihi oqiǧa deuge bolady, – dedı Memleket basşysy.
Qasym-Jomart Toqaev Türkı memleketterı ūiymynyŋ janyndaǧy Tūraqty ökılderdı taǧaiyndau turaly şeşım qabyldanǧanyna, ūiym elderı arasynda sauda-ekonomika, energetika, qarjy jäne investisiia salasyndaǧy bailanys arta tüskenıne nazar audardy.
– Türkı investisiialyq qory öz qyzmetın tiımdı jürgızıp otyr. Osynyŋ bärı – türkı yqpaldastyǧyn bekemdei tüsetın maŋyzdy qadamdar. Bız Türkı memleketterı ūiymy sammitterınıŋ qorytyndylaryn joǧary baǧalaimyz. Uaǧdalastyqtardy sapaly jüzege asyruǧa erekşe män beremız. Jaqynda Majarstanda ötken memleket basşylarynyŋ beiresmi kezdesuı nätijelı boldy. Qazaqstan osy igı ürdıstı jalǧastyra beruge qaşanda äzır. Būl rette, men kelesı basqosudy kielı Türkıstanda ötkızudı ūsyndym, – dedı Memleket basşysy.
Prezident soŋǧy jyldary Qazaqstanda jan-jaqty jüzege asyrylyp jatqan saiasi jäne äleumettık-ekonomikalyq reformalarǧa toqtaldy.
– Bız jalpyhalyqtyq referendum arqyly Konstitusiiaǧa maŋyzdy tüzetuler engızdık. «Küştı Prezident – yqpaldy Parlament – esep beretın Ükımet» qaǧidatyna negızdelgen jaŋa jüiege köştık. Prezident jetı jyldyq merzımge bır ret qana sailanatyn boldy. Parlamenttıŋ qūzyry keŋeidı, Ükımettıŋ jauapkerşılıgı artty. Adam qūqyqtaryn qorǧau jüiesı jetıle tüstı. Konstitusiialyq Sot qūryldy. Jergılıktı bilık tübegeilı jaŋǧyrtyla bastady. Biyldan bastap elımızdegı barlyq audan äkımderın halyq tıkelei sailaityn boldy. Oblystyq jäne audandyq mäslihat deputattarynyŋ 90 paiyzy bır mandatty okrugten, iaǧni tıkelei dauys beru arqyly sailanuda. Elımızdıŋ qoǧamdyq-saiasi ömırınde mūndai auqymdy özgerıs būryn-soŋdy bolǧan emes, – dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basşysy Zaŋ men tärtıp qaǧidatyna negızdelgen Ädılettı Qazaqstan qūrudy tüpkı maqsatymyz dep atady.
– Būl tūjyrymnyŋ ajyramas bölıgı – Taza Qazaqstan konsepsiiasy, ony bız tübegeilı ıske asyruymyz kerek. Taza Qazaqstan degenımız – tek tazalyq qana emes, būl – halqymyzdyŋ bolmysyn jaŋǧyrtu, örkeniettı ūstanymdarǧa qarai bet būru degen söz. Men halyqpen, äsırese, jastarmen kezdesken kezde olarǧa ünemı elımızdıŋ keleşegı – öskeleŋ ūrpaqtyŋ qolynda dep aitamyn. Būl – şyndyq, aqiqat. Sondyqtan jastarymyz sanaly, aqyldy, közı aşyq, ūqypty, zaiyrly jäne adal boluy kerek, – dedı Prezident.
Qasym-Jomart Toqaev el ekonomikasynyŋ damu baǧdaryn aiqyndap, osy salada naqty reforma jürgızılıp jatqanyn aitty.
– Sonyŋ arqasynda 2024 jyly elımızdıŋ jalpy ışkı önımınıŋ kölemı şamamen 290 milliard dollarǧa jettı. Būl bır adamnyŋ basyna şaqqanda 14 myŋ dollar degen söz. Bıraq aldymyzda tūrǧan tüitkılder az emes. Olardy oidaǧydai şeşu üşın bırqatar maŋyzdy ıs-şaralardy qoldanu kerek. Atap aitqanda: ırı infraqūrylym jobalaryn jüzege asyru, jappai sifrlandyru jäne jasandy intellektını damytu, auyl şaruaşylyǧyna jan-jaqty qoldau körsetu, kölık-logistika salasynyŋ äleuetın arttyru boiynşa qazır belsendı jūmys jürgızılıp jatyr. Biyl ekonomikalyq ösım 5 paiyzdan astam bolmaqşy. Osy mındetterdı jüzege asyru üşın türkı memleketterımen tiımdı yntymaqtastyqty nyǧaitu öte maŋyzdy, – dedı Memleket basşysy.
Prezidenttıŋ aituynşa, Astanadaǧy alqaly jiyn «TURKTIME: parlamenttık diplomatiianyŋ rölı» degen taqyrypta ötedı. Memleket basşysy mūny tolyqtai qoldaitynyn aitty. Qazırgı syn-qaterge toly almaǧaiyp zamanda özara yqpaldastyqty nyǧaitu asa maŋyzdy.
– Qazaqstan bauyrlas elder arasyndaǧy parlamentaralyq bailanysqa, äsırese, halyqtyq diplomatiiaǧa erekşe män beredı. Türkı memleketterınıŋ Parlamenttık assambleiasy – asa bedeldı halyqaralyq ūiym, yntymaqtastyǧymyzdy damytuǧa mümkındık beretın bıregei qūrylym dep kümänsız aituǧa bolady. Sızderdıŋ Ūiym aiasyndaǧy bırlesken jūmystaryŋyzdyŋ män-maŋyzy öte zor, – dedı Memleket basşysy.
Jiyndaǧy qorytyndy sözınde Prezident būl kezdesu türkı memleketterınıŋ maqsat-müddesı bır ekenın aiqyn körsetetının aityp, tatulyqty saqtau men nyǧaitu barşaǧa ortaq mındet dep atady.
– Qazaqstan türkı memleketterınıŋ parlamenttık diplomatiiasyn barynşa qoldaidy. Bız bärımız tatu bolsaq, osy qūbylmaly zamandy aman-esen eŋseremız, ekonomikalarymyzdyŋ damuyna ülken serpın beremız, tört qūbylamyz tügel bolmaq. Bauyrymyz bütın, bauyrlastyǧymyz mäŋgı bolsyn! – dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Jiynǧa Türkı memleketterı Parlamenttık assambleiasyna müşe elder parlamentterınıŋ spikerlerı qatysty.
Akorda
