Memlekettık saiasattyŋ basym mındetterınıŋ bırı ärbır balanyŋ sapaly mektepke deiıngı tärbie men bılım aluǧa qūqyǧyn qamtamasyz etu bolyp sanalady. Eger 2019 jyly elımızde 892 myŋ bala tärbielengen 10,5 myŋ mektepke deiıngı ūiym jūmys ıstese, 2025 jylǧa qarai mūndai ūiymdardyŋ sany 1 mlen-nan astam balany qamti otyryp, 11,8 myŋǧa deiın östı. Būl rette qamtu quaty az şaǧyn ortalyqtardan tūraqty materialdyq-tehnikalyq bazasy bar tolyqqandy balabaqşalar aşuǧa köşudı atap ötuge bolady.
Kezekke qatysty mäselede aitarlyqtai özgerıster boldy. 2019 jyly mektepke deiıngı orynǧa kezekte 446 176 bala tūrdy. 2025 jylǧy 1 qaŋtarda būl körsetkış 2 jastan 6 jasqa deiıngı 84 myŋ balaǧa deiın qysqardy. Osylaişa, alty jyl ışınde kezek kütkender sany şamamen 5 esege azaidy. Būl mektepke deiıngı mekemeler jelısın jüielı türde keŋeitu, oryndardy böludıŋ jaŋa täsılderın engızu jäne vaucherlık qarjylandyru siiaqty prosesterdı sifrlandyru arqyly mümkın boldy.
Būryn balabaqşaǧa jazylu räsımı: şamadan tys jüktelgen elektrondyq kezek, aumaqtyq teŋgerımsızdık, oryndardy böludıŋ kümändı shemalary, jalǧan qabyldau syndy köptegen qiyndyqtarmen qatar jüretın. Būl mäseleler äsırese ırı qalalarda jäne tez damyp kele jatqan aglomerasiialarda ötkır küide boldy. Bügıngı taŋda būl qiyndyqtar sifrlyq servisterdıŋ, balalardy esepke aludy avtomattandyrudyŋ jäne memlekettık qyzmetter körsetudıŋ aşyq räsımderın engızudıŋ arqasynda bırtındep eŋserılude.
Mektepke deiıngı salany qarjylandyrudyŋ tiımdılıgın arttyrudaǧy negızgı qadam – vaucherlık jüienı engızu. 2024 jylǧy 9 şıldeden bastap Taraz qalasynda derbestendırılgen qarjylandyrudy eskere otyryp, mektepke deiıngı tärbie men oqytuǧa memlekettık bılım beru tapsyrysyn ornalastyru boiynşa pilottyq joba bastaldy.
Jüie ata-analarǧa vaucher – barlyq talaptarǧa säikes keletın kez kelgen balabaqşada (memlekettık nemese jeke) paidalanuǧa bolatyn jeke «sertifikat» berudı közdeidı. Būl ata-analardyŋ taŋdauyn keŋeitedı, ūiymdar arasyndaǧy bäsekelestıkke yqpal etedı jäne qyzmet sapasyn jaqsartady. Sonymen qatar jüie qaitalanudy jäne jalǧan tızımderdı boldyrmaidy, būl 27 mlrd teŋgeden astam ünemdeuge mümkındık berdı.
Bügıngı taŋda vaucherlık jüie 12 qala men 3 audanda keŋeitılude. 2025 jyldyŋ soŋyna deiın joba bekıtılgen kestege säikes bükıl respublika boiynşa kezeŋ-kezeŋımen engızıletın bolady.
2024 jyldyŋ qorytyndysy boiynşa 2 jastan 6 jasqa deiıngı balalardyŋ 93,1%-y mektepke deiıngı tärbiemen jäne oqytumen qamtyldy. 2025 jyly mektepke deiıngı, orta, tehnikalyq jäne käsıptık bılım berudı damytudyŋ 2023-2029 jyldarǧa arnalǧan tūjyrymdamasynda közdelgendei qamtudy 95%-ǧa deiın arttyru, al 2028 jylǧa qarai – 100%-ǧa jetu josparlanyp otyr. Būl tapsyrma Prezidenttıŋ «Ädılettı Qazaqstan: bärımız jäne ärqaisymyz üşın. Qazır jäne ärdaiym» sailaualdy baǧdarlamasyn ıske asyru şeŋberınde berıldı.
Osylaişa, Qazaqstan mektepke deiıngı bılım beru salasynda tūraqty ılgerıleudı körsetıp otyr. Däiektı reformalar, sifrlandyruǧa süienu, vaucherlık qarjylandyrudy engızu jäne qol jetkızuge basymdyqtyŋ berıluı jüienı tiımdırek ärı otbasylardyŋ qajettılıkterıne baǧdarlanuyn qamtamasyz etedı.
Oqu - aǧartu ministrlıgı
