قارا باسۋ (باستىرىلۋ)
ۇيىقتاپ جاتقان ادام تۇسىندە قارا كيىمدى كولەڭكەنى (ەلەستى) كورىپ قينالىپ جاتادى، قاشايىن دەسە، قوزعالا المايدى، ايقايلايىن دەسە داۋسى شىقپاي جاتادى. ول كوبىنەسى شالقاسىنان جاتىپ قولىن كەۋدەسىنە قويىپ ۇيىقتاعاندا نەمەسە سول جاق قىرىمەن جاتقاندا جۇرەككە قىسىم تۇسكەننەن بولاتىن قۇبىلىس.
ۇيقى الدىنداعى ەلەس
كەيدە ادام ۇيىقتاي بەرە نەشە ءتۇرلى ەلەستەردى كورەدى، ءوڭى مە الدە ءتۇسى مە اجىراتا الماي قينالادى. مۇنداي قۇبىلىس كوبىنەسە بالالاردا كەزدەسەدى. ول قالىپتى جاعداي بولىپ ەسەپتەلەدى.، كوبىنەسە ادام قاتتى شارشاعاندا، ماس بولعاندا نەمەسە كۇيزەلىس كەزىندە بولادى.
ۇيقىسىراۋ
ۇيىقتاپ جاتىپ سويلەۋ – قاتتى شارشاعان نەمەسە سىر بۇككەن ادامداردا ءجيى كەزدەسەتىن قالىپتى قۇبىلىس. كوبىنەسە ەرەسەك ەر ادامدارمەن بالالاردا كەزدەسەدى نەمەسە قاندايدا ءبىر وقيعادان قاتتى شوشىنعان ادامداردا بولادى.
تۇستەگى ءتۇس
كەيدە ۇيىقتاپ، ءتۇس كورىپ جاتاسىز، ءبىر قاتەلىك جاساپ قاتتى وكىنىپ وتىرعاندا نەمەسە كولىكتەن قالىپ قويىپ قاپالانىپ وتىرعاندا «ويانىپ كەتىپ»، «وي، ءتۇسىم ەكەن عوي، قۇداي ساقتادى…»-دەيسىز، شىن مانىندە ءسىز ءالى ويانعان جوقسىز، ءالى ۇيىقتاپ، ءتۇس كورىپ جاتىرسىز.
بۇل دا ءجيى كەزدەسەتىن جاعداي، كوبىنەسە ستۋدەنتتەر وقۋ ماۋسىمى باستالار بۇرىن وسىنداي ءتۇس كورەدى. تۇسىندە ساباعى باستالىپ كەتكەن، ءوزى كەش كەلىپ ساباققا ۇلگەرە الماي جاتادى.
ونداي جاعداي كوبىنەسە مەزگىلدى جوسپارلارعا بايلانىستى ادامنىڭ ساناسىندا جۇرگەن ويلاردىڭ كورىنىسى رەتىندە شارشاپ ۇيىقتاعان كەزدەردە كەزدەسەدى.
ايكەزبە
ەرتەدە كيىز ۇيدە جاتقاندا اي ساۋلەسى بەتىنە تۇسكەن ادامدار ۇيقىلى وياۋ ءجۇرىپ سىرتقا شىعىپ كەتەتىن بولعان، سوندىقتان دا ونى ايكەزبە دەپ اتاعان. شايتان ەرتىپ اكەتتى دەپ مولدالارعا دا كورسەتىپ، دەم سالعىزاتىن بولعان. زەرتتەۋ بويىنشا بۇنداي جاعداي ادامداردىڭ 4,6-10,3 %-ىندا كەزدەسەدى ەكەن.
قازىرگى زاماندا اي ساۋلەسى تۇسپەسە دە ۇيىق كەزىندە كەزىپ كەتەتىندەر بارشىلىق، وعان عالىمدار دا ءبىر ءپاتۋا ايتا الماي وتىر.
جارىلىستان شوشىپ ويانۋ
كەيدە جارىلىستان نەمەسە قانداي دا ءبىر قاتتى داۋىستان شوشىپ وياناسىز، بۇنداي جاعداي كوبىنەسە كۇندىز قانداي دا ءبىر وقيعادان سەكەمدەنگەندە نەمەسە كۇندەلىكتى ورىننان باسقا جەردە ۇيىقتاعاندا كەزدەسەدى.
ۇيقى اپنوە
كەيدە ۇىقتاپ جاتقان ادامنىڭ ۋاقىتشا تىسىسى توقتاعانىن سەزەسىز، ونى مەديتسينادا ۇيقىداعى اپنوە دەپ اتايدى. ول تۋرالى zdrav.kz ارقىلى تولىق ماعلۇمات الۋعا بولادى.
ءتۇستىڭ قايتالانۋى نەمەسە جالعاسۋى
بۇنداي جاعداي كوبىنەسى العا قويعان قاندايدا ءبىر ماقساتىڭىزعا تالپىنۋ بارىسىندا ماقساتىڭىزعا بايلانىستى وقيعالاردى تۇسىڭىزدە قايتالاپ جاتاسىز نەمەسە ءبىر ءتۇستىڭ جالعاسىن كەلەسى ۇيقىدا كورىپ جاتاسىز، بۇل دا قالىپتى جاعداي بولىپ ەسەپتەلەدى.
توسەكتەن توسەككە قۇلاۋ
كەيدە ۇيقىعا ەنە بەرە قاندايدا ءبىر كۇش ءسىزدى توسەككە لاقتىرىپ جىبەرگەندەي نەمەسە توسەكتەن قۇلاپ باراجاتقانداي سەزىمدە بولىپ شوشىپ وياناسىز. عالىمداردىڭ زەرتتەۋىنشە كەيدە ادامدار قاتتى شارشاپ ۇيىقتاعاندا تىنىسى باياۋلايدى دا ميعا «ءولىپ بارام» دەگەن قاتە اقپار كەلىپ تۇسكەننەن مي بۇلشىق ەتتەرگە قىسىم جاساپ ادامدى وياتادى، سونداي كەزدە ادام قۇلاپ بارا جاتقانداي سەزىنەدى.
رۋحتىڭ تاننەن ءبولىنۋى
ءجيى كەزدەسپەيتىن ءارى شەشىمى جوق قۇبىلىس.
ادام ۇيىقتاپ جاتىپ ءوزىنىڭ دەنەسىنەن ءبولىنىپ شىققانىن سەزەدى جانە ءوزىنىڭ ۇيىقتاپ جاتقانىن كورەدى، سونىمەن قوسا ماڭىنداعى ادامداردى، زاتتاردى جانە بولىپ جاتقان وقيلاردى دا كورەدى، الايدا الىستاپ كەتە المايدى، سوڭىنان قينالىپ ويانادى. بۇل قۇبىلىستىڭ قالاي بولاتىنىن نەيروپسيحولوگيا عالىمدارى كوپ زەرتتەدى، الايدا نەدەن ولاي بولاتىنىن تابا المادى.
كۇردەلى ماسەلەنىڭ شەشىمىن تابۋ
كەيدە قاندايدا ءبىر ماسەلەنىڭ شەشىمىن تاپپاي قينالعاندا تۇسىڭىزدە قينالماي-اق شەشىمىن تاۋىپ جاتاسىز.
ورىس عالىمى دميتري مەندەلەەۆ ەلەمەنت كەستەسىن قۇرۋ بارىسىندا كەزدەسكەن ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن تۇسىندە تاپقان.
اۆگۋست كەكۋلە دە بەنزولدىڭ حيميالىق فورمۋلاسىن تۇسىندە كورگەن.