بۇل تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى – ءباسپاسوز حاتشىسى بەرىك ءۋالي Tengrinews.kz سايتىنا بەرگەن سۇحباتىندا ايتتى.
– جۋىردا (23-24 قازان كۇندەرى) قازان قالاسىندا بريكس ءسامميتى وتەدى. بىزگە بەلگىلى بولعانداي، اتالعان قۇرىلىمعا توراعالىق ەتىپ وتىرعان رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين قاسىم-جومارت توقاەۆتى فورۋمعا قوناق رەتىندە شاقىرعان...
– پرەزيدەنتتىڭ جۇمىس كەستەسىندە ونىڭ بريكس سامميتىنە قاتىسۋى قاراستىرىلعانى راس. مەملەكەت باسشىسى 24 قازان كۇنى قۇرىلىمنىڭ «اۋتريچ» فورماتىنداعى كەڭەيتىلگەن قۇرامدا وتەتىن جيىنىندا ءسوز سويلەيدى.
– ازەربايجان مەن بەلارۋس بريكس قۇرامىنا كىرۋ ءۇشىن ءوتىنىم بەرىپ قويدى. سونىمەن قاتار تمد-نىڭ وزگە ەلدەرى دە ىنتا بىلدىرگەن بولۋى مۇمكىن. قازاقستاننىڭ بريكس-كە قاتىستى ۇستانىمى قانداي؟ ءبىزدىڭ ەلىمىز اتالعان حالىقارالىق قۇرىلىمعا مۇشە بولۋدى جوسپارلاپ وتىرعان جوق پا؟
– قازاقستان بريكس-ءتىڭ دامۋ ەۆوليۋتسياسىن قىزىعۋشىلىقپەن مۇقيات باقىلاپ وتىر. ءبىزدىڭ ەلىمىز وسى قۇرىلىمنىڭ نەگىزىن قالاعان مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ قانداي دا ءبىر الپاۋىت دەرجاۆانىڭ گەگەمونياسىنان ازات، ادىلەتتى ءارى دەموكراتيالىق الەمدىك ءتارتىپ قۇرۋ تۋرالى باستاماسىن قولدايدى.
پرەزيدەنتكە قازاقستاننىڭ بريكس قۇرىلىمىنا كىرۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋ تۋرالى ۇسىنىستار ءتۇستى. حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ جاۋاپتى جانە بەدەلدى مۇشەسى رەتىندە ءبىزدىڭ ەلىمىزگە مۇنداي ۇسىنىستىڭ ءتۇسۋى قالىپتى دۇنيە.
بۇل ۇسىنىستى مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءوزى مۇقيات قاراستىرىپ وتىر جانە ونىڭ تاپسىرماسى بويىنشا ءتيىستى ۆەدومستۆولار قازاقستاننىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرى تۇرعىسىنان تالداۋ جۇرگىزىپ جاتىر.
ەلىمىز قۇرىلىمعا مۇشە بولۋعا جانە وسى بىرلەستىكتىڭ دامۋ پەرسپەكتيۆالارىنا قاتىستى باسقا دا ماسەلەلەردى قاراۋدىڭ كوپ ساتىلى پروتسەسىن ەسكەرە وتىرىپ، قازىر جانە جاقىن بولاشاقتا بريكس-كە مۇشە بولۋعا ءوتىنىش بەرۋدەن قالىس قالادى.
– مۇنداي جاعدايدا قازاق ديپلوماتياسى قاي ۇيىمعا باسىمدىق بەرمەك؟
– پرەزيدەنت بۇعان دەيىن بىرنەشە رەت بۇۇ-نى الەمدەگى امبەباپ ءارى بالاماسى جوق ۇيىم رەتىندە اتاعان بولاتىن. سونداي-اق وسى ۇيىمدا بارلىق وزەكتى حالىقارالىق پروبلەمالاردى، سونىڭ ىشىندە ادىلەتتى الەمدىك ءتارتىپ قۇرۋعا قاتىستى ماسەلەلەردى تالقىلاۋ كەرەك دەگەن ۇستانىمىن بىلدىرگەنى جۇرتشىلىققا ءمالىم.
– الايدا بۇۇ قاۋقارسىز ۇيىمعا اينالدى دەگەن پىكىر دە جوق ەمەس قوي...
– پرەزيدەنتتىڭ پىكىرىنشە، بۇۇ دا كەمشىلىكسىز ەمەس. بىراق ءدال سونداي باسقا ۇيىم جوق. سوندىقتان بۇۇ-عا الەمدىك قاۋىمداستىقتىڭ قولداۋى اۋاداي قاجەت.
بۇۇ جارعىسى حالىقارالىق قۇقىقتىڭ نەگىزى بولۋى كەرەك جانە بۇل ىرگەلى قۇجاتتا بەكىتىلگەن قاعيدالاردى بۇزۋعا ەشكىمنىڭ قاقىسى جوق.
پرەزيدەنت بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ ماڭىزدى ءارى تاعدىرشەشتى شەشىم قابىلداۋ ىسىندە دارمەنسىزدىك تانىتىپ وتىرعانىنا وكىنىش بىلدىرگەن بولاتىن. سوندىقتان مەملەكەت باسشىسى «ورتا دەرجاۆالاردىڭ» مۇددەلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، بۇۇ-عا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ كەڭ اۋقىمدى كونسۋلتاتسيالارى نەگىزىندە بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىن رەفورمالاۋدى باستاۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيدى.