بۇل جاڭالىقتىڭ اۆتورى – رمك «قازستاندارت» قىزمەتكەرى، 27 جاستاعى جاس عالىم اسىلبەك جۇماعالي.
ونىڭ جاساعان ساتۋراتورى (ناسىتقىش قۇرىلعىسى) گاز ىلعالدىلىعىنىڭ جاڭا العاشقى ەتالونىنىڭ نەگىزىنە اينالدى. وسى جاڭاشىل شەشىمنىڭ ارقاسىندا قازاقستان العاش رەت شىق جانە قىراۋ نۇكتەسىنىڭ تەمپەراتۋراسى بويىنشا ولشەم بىرلىكتەرىن شەتەلدىك عىلىمي مەكەمەلەرگە جۇگىنبەي-اق، ءوز بەتىنشە جاڭعىرتا الاتىن بولدى. بۇل ەل بيۋدجەتىنەن بولىنەتىن شىعىنداردى ەداۋىر ازايتىپ، ەلىمىزدىڭ عىلىمي-تەحنيكالىق تاۋەلسىزدىگىن ايتارلىقتاي نىعايتادى.
"بۇعان دەيىن ەتالوندىق قۇرالدارىمىزدى جىل سايىن شەتەلگە كاليبرلەۋگە جىبەرۋگە ءماجبۇر بولاتىنبىز. بۇل – قىمبات ءارى قولايسىز پروتسەسس ەدى. ەندى قازاقستان بۇل جۇمىستى ءوز ىشىندە جۇرگىزە الادى. بۇل بۇكىل سالانىڭ دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەرەدى", – دەپ اتاپ ءوتتى اسىلبەك جۇماعالي.
جاس عالىم ازىرلەگەن ناسىتقىش قۇرىلعىنىڭ بىرەگەي كونسترۋكتسياسى 2024 جىلعى 4 قازاندا پايدالى مودەل رەتىندە رەسمي تۇردە پاتەنتتەلدى (پاتەنت №9626). ونىڭ تيىمدىلىگى حالىقارالىق دەڭگەيدە دە مويىندالدى – ءۇش جىلدىق عىلىمي جۇمىستىڭ ناتيجەلەرى Scopus دەرەكقورىنا ەنگەن بەدەلدى Metrology عىلىمي جۋرنالىندا جاريالاندى.
قازاقستان سونداي-اق العاش رەت COOMET.T-K6.1 («ىلعالدى اۋانىڭ شىق/قىراۋ نۇكتەسى تەمپەراتۋراسىنىڭ جەرگىلىكتى شكالالارىن جۇزەگە اسىرۋ») اتتى حالىقارالىق نەگىزگى سالىستىرۋ جوباسىندا پيلوتتىق زەرتحانا رەتىندە قاتىستى. بۇل جوبا رەسەيدىڭ جەتەكشى عىلىمي مەكەمەلەرىنىڭ ءبىرى – فگۋپ «ۆنيفتري»-مەن بىرلەسىپ ۇيىمداستىرىلعان. مۇنداي سالىستىرۋلار – جاڭا ەتالوننىڭ ولشەۋ دالدىگى مەن ناتيجەلەردىڭ حالىقارالىق سالىستىرمالىلىعىنا ساي كەلەتىنىن دالەلدەيتىن الەمدىك تاجىريبە.
«حالىقارالىق جوباعا پيلوتتىق زەرتحانا رەتىندە قاتىسۋىمىز – قازاقستاننىڭ عىلىمي الەۋەتىنىڭ مويىندالۋى مەن مەترولوگيا سالاسىنداعى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ جولىنداعى ماڭىزدى قادام»، – دەدى اسىلبەك جۇماعالي.
بۇگىنگى تاڭدا قازاقستاندا سالىستىرمالى ىلعالدىلىق پەن شىق/قىراۋ نۇكتەسىنىڭ تەمپەراتۋراسى بويىنشا مەملەكەتتىك ەتالوندار بار. الايدا ولار ەكىنشى رەتتى بولىپ سانالادى جانە بۇعان دەيىن تۇراقتى تۇردە شەتەلدە تەكسەرىستەن (ۆەريفيكاتسيادان) ءوتىپ كەلگەن. ال جاڭا العاشقى ەتالون بۇل تاۋەلدىلىكتى جويىپ، ولشەۋ ناتيجەلەرىنىڭ ەل ىشىندەگى تولىق تراسسابەلدىگىن قامتاماسىز ەتەدى جانە قازاقستاننىڭ حالىقارالىق بەدەلىن ارتتىرادى.
سونداي-اق بۇل جەتىستىك ەلدەگى ونداعان كاليبرلەۋ زەرتحاناسىنا ۋاقىت پەن قاراجاتتى ۇنەمدەي وتىرىپ، ولشەمدەردى ۇلتتىق دەڭگەيدە جوعارى دالدىكپەن جۇرگىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
اتالعان جوبا رمك «قازستاندارت» تاراپىنان گاز ىلعالدىلىعى ەتالوندارىنىڭ مەترولوگيالىق سيپاتتامالارىن جەتىلدىرۋ ماقساتىندا جۇرگىزىلگەن ىرگەلى عىلىمي زەرتتەۋلەر اياسىندا جۇزەگە اسىرىلدى. زەرتتەۋلەر حالىقارالىق مەترولوگيادا كەڭىنەن قولدانىلاتىن فازالىق تەپە-تەڭدىك ادىسىنە نەگىزدەلگەن.
بۇل جەتىستىك – ەلىمىزدىڭ تەحنولوگيالىق ەگەمەندىگىن نىعايتاتىن، سونداي-اق جاس قازاقستاندىق عالىمداردىڭ الەمدىك دەڭگەيدەگى ماسەلەلەردى شەشۋگە قابىلەتتى ەكەنىن دالەلدەيتىن جارقىن مىسال. اسىلبەك جۇماعاليدىڭ بۇل جاڭالىعى – قازاقستاننىڭ عىلىمي الەۋەتىن دامىتۋعا، ونەركاسىپتىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋعا جانە وتاندىق ءونىم ساپاسىنا ەل ىشىندە دە، ەكسپورتتىق نارىقتاردا دا سەنىمدىلىك قالىپتاستىرۋعا قوسقان سۇبەلى ۇلەس.
تەحنيكالىق رەتتەۋ جانە مەترولوگيا