Seminarǧa Qazaqstan Respublikasy Premer-ministrınıŋ orynbasary Tamara Düisenova, Premer-ministrdıŋ keŋesşısı Eraly Toǧjanov, «AMANAT» partiiasynyŋ hatşysy Erjan Jylqybaev, Auylşaruaşylyǧy vise-ministrı Erbol Tasjürekov, Ūlttyq ekonomika vise-ministrı Bauyrjan Omarbekov, elımızdıŋ barlyq öŋırlerınen oblys äkımınıŋ orynbasarlary, auylşaruaşylyǧy basqarmalary men äleumettık korporasiialar basşylary, auyl äkımderı, biznes ökılderı arnaiy qatysty.
Basty maqsat – Ükımet basşysynyŋ tapsyrmasyna säikes «Auyl amanaty» baǧdarlamasyn Qyzylorda oblysynda ıske asyru täjıribesın respublikanyŋ özge öŋırlerıne keŋınen taratu.
Seminardy oblys äkımı Nūrlybek Nälıbaev jürgızıp, öŋırde atqarylǧan jūmystardy atap öttı.
– Memleket basşysy Qasym-Jomart Kemelūlynyŋ qoldauymen bastau alǧan «Auyl amanaty» baǧdarlamasyn ıske asyru boiynşa Qyzylorda oblysynda ūiymdastyrylǧan alǧaşqy respublikalyq seminarǧa qoş keldıŋızder!
Auyldardy damytu – memlekettık saiasattyŋ maŋyzdy strategiialyq maqsattarynyŋ bırı. Bügınde oblystyŋ 447 myŋ tūrǧyny nemese halyqtyŋ 53 paiyzy auylda tūrady. Memleket basşysynyŋ tapsyrmasyna säikes elımızde «Auylda densaulyq saqtaudy jaŋǧyrtu» ūlttyq jobasy, «Auyl – el besıgı», «Auyl amanaty», «Diplommen – auylǧa!» memlekettık baǧdarlamalary sättı jüzege asuda.
«Auyl amanaty» boiynşa ötken jyly öŋırımızde 3 mlrd teŋgege 406 joba jüzege asyp, 713 jaŋa jūmys orny aşyldy. Biyl 4 mlrd 600 mln teŋgege 575 joba josparlanǧan. Bügınge deiın 2 mlrd 500 mln teŋge bölınıp, 1 mlrd teŋgege 150 joba qarjylandyryldy.
Auyldyq aimaqtardyŋ jaǧdaiyn jaqsartuda agrobiznes ökılderı auqymdy jūmys atqaruda. Būl baǧytta «Abai-Däulet» jauapkerşılıgı şekteulı serıktestıgınıŋ nätijelı jūmystaryn erekşe atap ötu qajet. Qazırgı taŋda serıktestıktıŋ oŋ täjıribesın keŋınen taratyp, oblystyŋ barlyq auyldarynda jaŋa öndırıs, sauda nysandaryn aşu boiynşa belsendı jūmystar jürgızılude, – dedı oblys äkımı.
Seminardyŋ alǧysözınde Tamara Düisenova auyl halqynyŋ tūrmys-tırşılıgın, äl-auqatyn jaqsartu baǧytynda jüzege asyrylyp keletın «Auyl amanaty» baǧdarlamasynyŋ el damuyndaǧy maŋyzy zor ekenın aityp, bırqatar mäselelerge toqtaldy.
Sonymen qatar, Batys Qazaqstan oblysynda baǧdarlamany ıske asyru barysy turaly oblys äkımınıŋ keŋesşısı Aldiiar Halelov, «Batys süt» auyl şaruaşylyǧy öndırıstık kooperativınıŋ basşysy Sergei Kaverin, auyl şaruaşylyǧy önımderın tereŋ öŋdeu jäne ötkızu turaly «Däulet Beket» serıktestıgınıŋ direktory Sydyq Däulet, Şyǧys Qazaqstan oblysynda ekoturizmdı damytu turaly jeke käsıpker Natalia Svahina baiandama jasady.
Qyzylorda oblysynda «Auyl amanaty» baǧdarlamasyn ıske asyrudaǧy oŋ täjıribe turaly oblys äkımınıŋ orynbasary Ardaq Zebeşev aitty. Al biznestıŋ äleumettık jauapkerşılıgı jaiynda «Abai-Däulet» serıktestıgınıŋ direktory Mūrat Särsenbaev söz söiledı.
Sonymen qatar, Türkıstan oblysy äkımınıŋ orynbasary Nūrbol Tūraşbekov, «Alǧa BAM» auyl şaruaşylyǧy öndırıstık kooperativınıŋ direktory Sabyrjan Dosjanov, Türkıstan oblysynyŋ jeke käsıpkerı Amantai Andasov öz oilaryn ortaǧa saldy.
Respublikalyq seminar aiasynda bırqatar taqyryptyq-paneldık sessiia otyrystary ūiymdastyryldy. Onda «Auyl amanaty» jobasy aiasynda kooperasiiany damytu, önımderdı qaita öŋdeu jäne ötkızu, auyldarda biznestı örkendetu, auyl äkımderı men äleumettık-käsıpkerlık korporasiianyŋ rölı jan-jaqty talqylanyp, qatysuşylar özara täjıribe almasty.
Aita keteiık, joba aiasynda aimaqtaǧy arnaiy äleumettık kömek aluşylar sany 65 adamǧa qysqardy. Auyl halqynyŋ tabysy 20% ūlǧaidy, şaǧyn käsıpkerlık sany 275-ke artty, 33 auyl şaruaşylyǧy öndırıstık kooperativı qūryldy, öŋdeu salasy boiynşa 22 käsıporyn, kölemı 1,2 gektar 34 jylyjai öndırısı aşyldy, 1175 bas asyltūqymdy mal satyp alyndy.
Tūrǧyndardyŋ 65 türlı azyq-tülık tauaryn tūtynu körsetkışterıne qarasaq, oblystyŋ 10 türlı önımmen (kürış, tūz, siyr sütı, qyzanaq, qiiar, qauyn, qarbyz, asqabaq, jügerı, nan) 100% qamtamasyz etuge, eksportqa şyǧaruǧa mümkındıgı bar. Sondai-aq tūtynuşylar 10 türlı önımmen (kartop, siyr etı, säbız, balyq, piiaz, būryş, qyzylşa, qoi etı, qyryqqabat, jylqy etı) 73-21 paiyz aralyǧynda, 17 türlı önımmen ışınara qamtamasyz etılude (4,2-0,1%). Qalǧan 28 türlı önım, onyŋ ışınde negızgı üş önım, iaǧni, qaraqūmyq, qant, künbaǧys maiy oblysta öndırılmeidı. Degenmen, «Auyl amanaty» jobasyn ıske asyru nätijesınde azyq-tülıkpen qamtamasyz etu deŋgeiınıŋ ösımı baiqaluda.
Mysaly, qūs şaruaşylyǧy baǧytynda ekı kooperativ qūrylyp, 4500 bas qūs baǧatyn 6 tiptık qūs fermasy (ptichnik) jūmys jasauda. Bügıngı künge kooperativter 90 tonnadan astam qūs etın öndırdı. Qūs etımen qamtamasyz etu körsetkışı ötken jylmen salystyrǧanda 4,9%-ǧa östı. Tomat pastasy men konservılengen önımderdı şyǧaratyn kooperativ qūrylyp, qamtamasyz etu körsetkışı 4,7%-ǧa, balyq şaruaşylyǧy baǧytynda 20-ǧa juyq joba ıske asyrylyp, qamtamasyz etu deŋgeiı 7,4%-ǧa artty, qoi jäne jylqy etımen qamtamasyz etu deŋgeiı tiısınşe 7,7% jäne 10,7% ūlǧaidy.
Oblys äkımdıgınıŋ baspasöz qyzmetı